ZDJĘCIA BUZUKI IRLANDZKICH | ZDJĘCIA BUZUKI GRECKICH

Historia

• POCHODZENIE JĘZYKOWE

  Najprawdopodobniej nazwa 'buzuki' pochodzi od tureckiego słowa 'buzuk', co znaczy: 'zmiana'. Obecnie w językach europejskich używana jest grecka nazwa 'bouzouki'. W niektórych polskich publikacjach istnieje spolszczona nazwa 'buzuki' (rodzaj nijaki).

• GENEZA

  Historia buzuki sięga imperium bizantyjskiego. Po zdobyciu przez Turków Konstantynopola w 1453 roku rozpoczął się proces mieszania się kultur Azji Mniejszej i Bliskiego Wschodu. W ciągu czterech stuleci panowania otomańskiego buzuki stało się częścią muzycznej tradycji greckiej, a od początku XX wieku jest narodowym instrumentem Grecji.

  W latach 60-tych XX wieku buzuki zyskało popularność w Irlandii, gdzie z biegiem lat wyodrębniła się irlandzka odmiana tego instrumentu. Współczesny wygląd buzuki irlandzkiego jest efektem przystosowania jego budowy i stroju do charakteru muzycznej tradycji tego regionu i pod wieloma względami różni się od swojego greckiego pierwowzoru.

Budowa

Buzuki to instrument zaliczany do grupy chordofonów szarpanych (chorde - struna, fone - dźwięk), gdzie źródłem dźwięku są struny pobudzane szarpaniem palcami lub piórkiem zwanym potocznie kostką. W odróżnieniu od innych instrumentów tej grupy takich jak: kobza, lutnia, czy gitara, buzuki zaliczane jest do "rodziny mandolin", w której jest instrumentem o najniższym stroju i z której pozostałe instrumenty występują obecnie w wersjach greckiej i irlandzkiej.

Między buzuki greckim a irlandzkim występuje wiele różnic zarówno pod względem konstrukcji jak pod względem strojenia i techniki gry. Te różnice opisuje poniższa ogólna tabelka oraz krótki wykład na temat strun i strojenia buzuki.

Obecnie jestem w trakcie szczegółowego opisywania elementów konstrukcyjnych buzuki greckiego i irlandzkiego. Tabelka będzie mapą odsyłaczy do tych elementów.

Strojenie & Struny

• STRÓJ IRLANDZKI

  Najwięcej irlandzkich muzyków używa jeden z dwu strojów: GDAD lub ADAD (niski i wysoki). Obydwa stroje znacznie ułatwiają grę w kluczu D; pierwszy także pozwala na grę kilku prostych akordów w kluczu G, drugi zaś w A, ale daje mniej pełne brzmienie, niż w G.

  Używa się także 'pseudo-mandolinowego' stroju GDAE, bo oktawę niższego, który wymaga większego rozciągnięcia niektórych akordów, co jest dobre w instrumentach o krótkiej menzurze, lub dla muzyków o dużych dłoniach (lub długich palcach).

• STRÓJ GRECKI

  Oryginalne greckie buzuki występują w 2 formach: jedna starsza, 6-stunowa (3 pary strun), w której stosowany jest strój DAD lub EAE (tzw. strój czarny), druga - obecnie najczęściej stosowana - 8-strunowa (4 pary strun), w której stosuje się strój CFAD lub DGBE.

  Sześciostrunowe buzuki, jest bardzo popularne zarówno wśród starszych buzukistów, jak i wśród młodszych, które są idealne dla prawdziwego brzmienia popularnych pieśni rebetiko strojonych w podwójnych strunach od dołu DAD.

  STRUNY OKTAWOWE

  Buzuki greckie wyposażone są powszechnie w struny oktawowe w dwóch parach najniższych strun. Wyżej brzmiące struny od dołu nazywane są 'katini' a niższe, które są grubsze i owijane nazywane są 'bourgana'. Kolejność stroju od dołu do góry jest następująca: pierwsza para strun jest nastrojona w D, druga para strun, które są znowu identyczne, są strojone w A. Trzecia para strun, która składa się z jednej struny 'katini' i jednej 'bourgana' są nastrojone w F i czwarta para strun, która też składa się z jednej 'katini' i 'bourgana' strojone są w C.

  

  Stosowanie strun oktawowych nie przyjęło się w instrumentach, używanych do grania irlandzkiej muzyki, ponieważ instrument fałszuje, przy graniu akordów na niższych progach (np. 5 progu). Grekowie grają na buzuki przesuwając rękę wzdłuż całej szyjki na dwóch wysokich parach strun, natomiast dwóch niższych par strun używają tylko do grania prostych akordów na pierwszej pozycji i dla brzęczenia.

• STRÓJ GRECKI A IRLANDZKI

  3-Strunowe buzuki nie są popularne w muzyce irlandzkiej. Znanym wyjątkiem jest Alec Finn, najlepiej znany ze swojej współpracy z takimi muzykami jak De Dannan i Mary Bergin. Stosuje on tradycjonalny grecki strój na buzuki, który zdaje także dobrze egzamin w irlandzkich melodiach - DAD. Wszystkie akordy dla stroju GDAD pasują także do stoju DAD.

ZDJĘCIA BUZUKI IRLANDZKICH | ZDJĘCIA BUZUKI GRECKICH